اکتشافات معدنی؛ موانع و چالش‌ها/ ایران دارای ۷ درصد ذخایر معدنی دنیا است
تاریخ انتشار: ۱۱ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۲۳۷۲۸۶
به گزارش ایرنا، جمهوری اسلامی ایران با دارا بودن یک درصد جمعیت جهان، اما هفت درصد از ذخایر معدنی دنیا را در اختیار دارد. با این حال سهم ۲.۹ درصدی استخراج معادن از تولید ناخالص داخلی در سال ۱۴۰۰ گویای آن است که در این بخش عملکرد مناسبی نداشته‌ایم.
به گفته کارشناسان امر، حجم سرمایه گذاری در پروژه های توسعه ای معادن در سال ۲۰۲۲- ۲۰۲۱ بیش از ۱.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در حالی که اکتشافات سیستماتیک از سال ۱۳۴۱ در کشورمان آغاز شده، اما از آن زمان تا به امروز ۱۱ میلیون متر کار حفاری در محدوده‌های معدنی کشور انجام شده است.
متخصصان، کمبود نقدینگی و محدودیت منابع مالی، عدم تامین تجهیزات و ماشین‌آلات معدنی به دلیل نوسانات نرخ ارز و تحریم‌ها، برخی قوانین مصوب و لزوم همراهی کامل بازیگران فراصنعتی، موانع اداری، ضعف در دانش زمین شناسی و بی‌توجهی به عمق اکتشافات و کشف ذخایر از شواهد سطحی در ده های گذشته، همچنین ضعف در بازار و بازاریابی، کمبود نیروی انسانی متخصص و آموزش دیده و عدم توجه کافی به اکتشافات تکمیلی، فرآوری و زیرساخت‌ها را عمده‌ترین چالش‌ها و مشکلات این حوزه عنوان می‌کنند.
این در حالی است که مروری بر تجارب و عملکرد کشورهای پیشرو معدنی نشان می‌دهد این کشورها با صرف بودجه‌های کلان برای هزینه اکتشافات، تولید مداوم انتشار داده‌های پایه، تجهیزات به‌روز و پشتیبانی قوی، تحقیق و توسعه مستمر، نظارت زیست محیطی شفاف و قابل پیش بینی، توسعه پایدار، شفافیت، مسوولیت‌پذیری و مدل‌سازی کانسارها توانسته‌اند در این عرصه به رشد و توسعه دست یابند.
در این راستا و در جهان امروز نمی‌توان از حضور پر رنگ استارتاپ‌ها در فرآیند اکتشافات و انجام اکتشافات مبتنی بر هوش مصنوعی که سرعت اکتشافات را به شدت افزایش داده است، غافل ماند که در این زمینه نیز ضعف‌های اساسی داریم، چرا که به گفته متخصصان امر و مطابق اعلام معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، از بین بیش از هشت هزار و ۷۰۰ شرکت دانش‌بنیان موجود در کشور، فقط ۴۵۰ مورد آنها (حدود پنج درصد) معدنی یا مرتبط با حوزه زنجیره معدن و صنایع معدنی هستند.
علاوه بر آن، امروز در کشورمان دچار عارضه فقر مهندسان خبره و باتجربه در بخش معدن و در مقابل حضور فارغ‌التحصیلان دانشگاهی کم‌تجربه یا بی‌تجربه هستیم که بر ضعف‌های موجود می‌افزاید و باید فکر اساسی برای تغییر واحدهای درسی مرتبط در دانشگاه‌ها و همچنین فراهم کردن زمینه حضور دانشجویان از همان سال‌های نخستین دانشگاه در معادن و صنایع معدنی کنیم.
به گفته کارشناسان، امروز شاهد رشد نامتوازن بین ایجاد صنایع فولادی و اکتشافات سنگ آهن در کشور هستیم، به طوری که متخصصان اذعان دارند ذخایر سنگ‌آهن موجود کشور فقط ۱۴ سال پس از افق ۱۴۰۴ جوابگوی نیاز این صنایع است و این مساله را می توان به عنوان نمونه ای از دلایل توجه ویژه به اکتشاف مواد معدنی دانست.
مطابق آخرین اطلاع رسانی انجام شده، کشورمان دارای ۸۱ نوع از انواع مختلف مواد معدنی است، اما میزان برداشت از همین بخش کمتر از ۹ دهم درصد است.
فعالان معدنی می‌گویند: برای اینکه مزیت رقابتی در زنجیره ارزش تضمین شود راهی جز سرمایه‌گذاری در اکتشافات وجود ندارد. شرکت های معدنی باید تولیت موضوع اکتشاف را در دست داشته باشند و در مقابل، مجموعه های دولتی باید به سیاستگذاری، حل مساله سرمایه گذاری و تقسیم کار بین شرکت های خصوصی بپردازند.
در این راستا هماهنگی بین وزارتخانه های صمت، اقتصاد و تعاون (به عنوان یکی از دارندگان مجموعه‌های معدنی و فولادی)، کارگشا خواهد بود.
اقتصاد صنعت و معدن ۰ نفرمنبع: ایرنا
کلیدواژه: دانش بنیان جمهوری اسلامی ایران سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور دانش بنیان مواد معدنی دانش بنیان جمهوری اسلامی ایران سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور دانش بنیان مواد معدنی دانش بنیان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۲۳۷۲۸۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آفریقا؛ قاره فرصت‌ها/ موانع همکاری‌های تجاری ایران و آفریقا چیست؟
گزارش‌ها حاکی است که ایران برای رشد ۱۰ برابری تجارت با آفریقا هدف‌گذاری کرده، اما عدم شناخت ظرفیت‌ها در بین تجار ایرانی و آفریقایی، نبود یا کمبود حمل و نقل ارزان، مستمر و فراگیر و همچنین وجود مانع جابجایی مستقیم ارز و پول، از جمله موانع توسعه تجارت یا تجارت مستقیم بین ایران و قاره آفریقاست که باید برطرف شود.
به گزارش ایسنا، امسال همزمان با اکسپو ۲۰۲۴، دومین اجلاس همکاری‌های ایران و آفریقا برگزار شد که پیش بینی شده بود بیش از ۲۰ کشور آفریقایی در این اجلاس حضور پیدا کنند.
طی سال‌های اخیر بارها بر اهمیت و ظرفیت‌های قاره آفریقایی برای تجار ایرانی تاکید شده است. با این حال به نظر می‌رسد ایران و کشورهای آفریقایی از ظرفیت‌های یکدیگر مطلع نیستند.
به طور کلی تجارت ایران با آفریقا سالانه ۱.۲ میلیارد دلار است که ۱.۱ میلیارد دلار آن صادرات است. بیشترین میزان تجارت خارجی بین ایران و آفریقا در سال ۱۴۰۱ اتفاق افتاد که تجارت خارجی با آفریقا به حدود ۱ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار رسید. اما این عدد در مقایسه با تجارت کشورهای دیگر با قاره آفریقا قابل توجه نیست و به همین دلیل سازمان توسعه تجارت اعلام کرده که برای تصاحب سهم بیشتر از بازار این قاره برنامه‌ریزی‌هایی در نظر گرفته است.
البته با توجه به اینکه حجم تبادلات تجاری آفریقا در سال گذشته حدود ۱۲۰۰ میلیارد دلار بوده، سهم ایران از این تبادلات ناچیز بوده است. همچنین باید به این نکته توجه کرد که در بازارهای آفریقا کشورهایی مثل چین و هند نفوذ قوی دارند که رقابت با آنها برای ایران تا حدودی سخت است.
با این حال رئیس جمهور در اجلاس ایران و آفریقا که روز جمعه برگزار شد، تاکید کرد که هدف‌گذاری یک میلیارد دلاری برای همکاری‌های اقتصادی ایران و آفریقا در یک سال آینده به هیچ وجه متناسب با ظرفیت‌های موجود نیست و حتما باید به سمت هدف ۱۰ برابری حجم همکاری‌های اقتصادی و تجاری فیمابین حرکت کنیم.
آنطور که یکی از مسئولان سازمان توسعه تجارت اخیرا توضیح داده، آمار تجارت با آفریقا بیشتر از عددهای اعلامی است، اما ایران به دلیل محدودیت‌های ناشی از اعمال تحریم‌ها، صادرات مستقیم به این کشورها ندارد و محصولات ایرانی از طریق کشور دوم مانند امارات، ترکیه، قطر و عمان به کشورها صادر می‌شود.
جزئیات تجارت ایران و آفریقا در سال ۱۴۰۲
آنطور که اخیرا سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صمت توضیح داده، در سال گذشته ۳۹ کشور از قاره آفریقا، مقصد صادرات کالاهای ایرانی به صورت مستقیم بودند. همچنین با وجود کاهش صادرات کشور به بخش سفید این قاره در شمال در سال‌های گذشته، شاهد افزایش صادرات به کشورهای الجزایر، مصر، لیبی، تونس، جیبوتی و مراکش در سال ۱۴۰۲ بودیم.
در این میان هفت مقصد نخست محصولات صادراتی به آفریقا در سال ۱۴۰۲، غنا با خرید ۱۷۳.۵ میلیون دلار، آفریقای جنوبی با ۱۴۵ میلیون دلار، تانزانیا با ۹۲.۸ میلیون دلار، کنیا با ۴۸.۷ میلیون دلار، نیجریه با ۴۸ میلیون دلار، موزامبیک با ۴۷.۱ میلیون دلار و سومالی با ۳۳.۳ میلیون دلار به صورت مستقیم بودند.
در رابطه با محصولات صادراتی به این قاره نیز باید گفت ۵۱ درصد صادرات ایران، مشتقات نفتی شامل کود اوره، قیر، گاز مایع و انواع روغن‌های صنعتی بود و بعد از آن ۳۷ درصد صادرات ایران را محصولات فولادی و آهنی به خود اختصاص داده است. همچنین مواد غذایی، مصالح ساختمانی، انواع فرش و کف پوش، شوینده‌ها و لوازم بهداشتی، لوازم خانگی، دارو و تجهیزات پزشکی، لوازم صنعتی، قطعات خودرو، لاستیک، مواد معدنی، لوازم الکتریکی، لوستر، مبلمان و اسباب بازی از دیگر کالاهای صادراتی ایران به قاره آفریقا در سال ۱۴۰۲ بودند.
در این میان ۲۲ کشور از این قاره فروشنده مستقیم کالا به ایران در سال ۱۴۰۲ بودند که آفریقای جنوبی با فروش ۱۹ میلیون دلار، زامبیا با ۱۲.۵ میلیون دلار، غنا ۱۲ میلیون دلار، سیشل با ۱۱.۷ میلیون دلار، کنیا ۹.۵ میلیون دلار، تانزانیا با ۶.۱ میلیون دلار و اوگاندا با ۴.۱ میلیون دلار، هفت کشور نخست فروش کالا در بین کشورهای قاره آفریقا به ایران در سال گذشته بودند.
حدود ۶۶ درصد واردات ایران از این قاره مواد غذایی و کشاورزی مانند چای، ذرت، قهوه، توتون، حبوبات، لاشه گوسفند و محصولات شیلاتی بودند و ۲۱ درصد نیز مواد معدنی مانند سنگ منگنز، سنگ و خاک روی، کنسانتره گروم و ۱۳ درصد دیگر نیز عمدتا روغن صنعتی و گریس، انواع تسمه، ماشین آلات، مواد شیمیایی و صنعتی و لوازم یدکی بوده است.
قاره آفریقا با دارا بودن ۱.۳ میلیارد نفر جمعیت و ۵۴ کشور، یک فرصت بزرگ در حوزه روابط تجاری و اقتصادی است. با این حال به گفته دست‌اندکاران حوزه تجارت، عدم شناخت ظرفیت‌ها در بین تجار ایرانی و آفریقایی، نبود یا کمبود حمل نقل ارزان و مستمر و فراگیر و همچنین موانع جابجایی مستقیم ارز و پول، از موانع توسعه تجارت یا تجارت مستقیم بین ایران و قاره آفریقا است.
انتهای پیام
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»